• Dự báo của IFM về Triển vọng Kinh tế Thế giới, rằng Nam Phi sẽ có tỷ lệ thất nghiệp cao nhất trên toàn cầu trong năm 2023, ước tính là 35,6%.
• Mỹ được dự báo có tỷ lệ thất nghiệp là 4,6%, cao hơn 1,2% so với mức hiện tại.
• Thị trường việc làm là một trong những lĩnh vực quan trong nhất của nền kinh tế toàn cầu, và cũng chính điều này đặt ra một thách thức lớn đối với các ngân hàng trung ương quốc gia, vì nó góp phần gây ra lạm phát cao.

Như năm 2022 đã được minh họa rõ ràng, thị trường việc làm toàn cầu có thể gây bất ngờ cho những kỳ vọng.

Cho đến nay, Tỷ lệ thất nghiệp ở sáu trong số các quốc gia G7 dao động gần mức thấp nhất trong một thế kỷ. Hoa kỳ với tỷ lệ thất nghiệp là 3,4%, đây là tỷ lệ thất nghiệp đã không giảm xuống mức thấp như này kể từ năm 1969.

Nhưng khi một số nền kinh tế điều hướng một thị trường lao động mạnh mẽ chống lại lạm phát cao và chính sách tiền tệ Diều hâu, trong khi những nền kinh tế khác đang phải đối mặt với những điều kiện khó khăn hơn.

“Chính sách Hawkish hay còn gọi là Chính sách Diều hâu, đây là một hoạch định chính sách kinh tế ủng hộ việc tăng lãi suất để chống lạm phát. Chính sách này ít quan tâm đến tăng trưởng kinh tế hơn so với áp lực suy thoái gây ra bởi tỷ lệ lạm phát cao, được đặt ra nhằm thắt chặt tiền tệ qua đó kìm hãm lạm phát ở mức thấp hợp lý. Chính sách này được áp dụng khi cung tiền nền kinh tế nhiều; điều này dẫn đến lạm phát, giá cả mọi thứ trở nên đắt đỏ”

 Trong hình trên, chúng tôi lập bản đồ dự báo thất nghiệp vào năm 2023 bằng cách sử dụng dữ liệu từ Triển vọng Kinh tế Thế giới của IMF.

Sự không chắc chắn đã che phủ bề mặt

Ở nhiều quốc gia, đại dịch Covid 19 đã khiến xu hướng lao động cố thủ trở nên tồi tệ hơn. Nó cũng đã thay đổi điều kiện thị trường việc làm.

Nam Phi được dự đoán sẽ có tỷ lệ thất nghiệp cao nhất trên toàn cầu. Là quốc gia công nghiệp hóa nhất trên lục địa, tỷ lệ thất nghiệp ước tính sẽ đạt 35,6% vào năm 2023. Cùng với đó, tăng trưởng kinh tế chậm và luật lao động nghiêm ngặt đã ngăn cản các công ty tuyển dụng lao động. Trong hai thập kỷ qua, tỷ lệ thất nghiệp dao động quanh mức 20%.

Khu vực châu Âu, Bosnia và Herzegovina được ước tính có tỷ lệ thất nghiệp cao nhất, ở mức hơn 17%. Tiếp theo là Bắc Macedonia 15,0% và Tây Ban Nha 12,3%. Những tỷ lệ thất nghiệp này cao hơn gấp đôi so với dự báo cho các nền kinh tế tiên tiến ở châu Âu.

Hoa Kỳ được dự báo sẽ có tỷ lệ thất nghiệp là 4,6%, cao hơn 1,2% so với mức hiện tại.

Điều này cho thấy sức mạnh của thị trường lao động ngày nay sẽ giảm bớt khi các chỉ số kinh tế của Hoa Kỳ suy yếu. Một điểm đánh dấu là Chỉ số kinh tế hàng đầu của Conference Board, đã giảm tháng thứ mười liên tiếp trong tháng 12. Đơn đặt hàng sản xuất thấp hơn, kỳ vọng của người tiêu dùng giảm và tuần làm việc ngắn hơn là một trong những chỉ số mà nó theo dõi.

Giống như Hoa Kỳ, nhiều quốc gia tiên tiến đang chứng kiến sức mạnh của thị trường lao động, đặc biệt là ở Vương quốc Anh, Châu Á và Châu Âu, mặc dù điều đó sẽ kéo dài bao lâu vẫn chưa được biết.

Nhìn kỹ hơn, sâu xa hơn vào các con số của Hoa Kỳ

Không giống như một số chỉ số kinh tế suy giảm nêu trên, thị trường việc làm là một trong những lĩnh vực mạnh nhất của nền kinh tế toàn cầu. Ngay cả khi trong lĩnh vực công nghệ báo cáo tình trạng sa thải hàng loạt, số đơn xin trợ cấp thất nghiệp ở Hoa Kỳ vẫn giảm xuống dưới mức trung bình gần đây. (Điều đáng chú ý là lĩnh vực công nghệ chỉ chiếm 4% lực lượng lao động).

Vào năm 2022, đã có 4,8 triệu việc làm đã được tạo thêm, cao hơn gấp đôi so với mức trung bình trong giai đoạn 2015-2019. Tất nhiên, sự phục hồi sau đại dịch Covid 19 đã tác động đến những con số này.

Một số nhà phân tích cho rằng mặc dù triển vọng kinh tế ảm đạm hơn, các công ty vẫn do dự trong việc tiến hành sa thải nhân viên. Đồng thời, thị trường lao động đang thu hút những người lao động bị mất việc làm.

Hãy xem xét lĩnh vực sản xuất, ngay cả khi Chỉ số quản lý mua hàng ISM tháng 1 có số liệu thấp hơn, đạt 47,4 — ở mức 48,7 trở xuống thường cho thấy suy thoái — các nhà máy không sa thải nhiều công nhân. Thay vào đó, các nhà sản xuất nói rằng họ tin rằng các điều kiện sẽ được cải thiện trong nửa cuối năm nay.

Chứa dư chấn

Ngày nay, một thị trường lao động mạnh đặt ra thách thức cho chính các ngân hàng trung ương trên toàn cầu.

Điều này do sự lớn mạnh của thị trường việc làm đang góp phần vào sự thay đổi con số lạm phát cao. Tuy nhiên, bất chấp việc tăng lãi suất gần đây, tác động vẫn chưa gây ra làn sóng thất nghiệp lớn. Thông thường, các động thái chính sách tiền tệ như thế này mất khoảng một năm để đạt hiệu quả cao nhất.

“Để chống lại lạm phát, chính sách tiền tệ đã được chứng minh là phải mất hơn ba hoặc thậm chí bốn năm”.

Ngoài ra lạm phát có khả năng được chế ngự bằng các biện pháp khác. Đó là, khắc phục các động lực từ phía cung, chẳng hạn như ngăn chặn tình trạng thiếu nguồn cung và cải thiện hệ thống giao thông và cơ sở hạ tầng có thể làm giảm lạm phát.

Khi các nhà đầu tư theo dõi chặt chẽ dữ liệu kinh tế, tỷ lệ thất nghiệp gia tăng có thể xảy ra sau lãi suất tăng cao hơn, nhưng cho đến nay điều này vẫn chưa được làm sáng tỏ.

Nguồn: Visual Capitalist/Nhipcautaichinh